Als christen-ethicus ben je soms ‘een roepende in de woestijn’ in het medisch ethisch debat. Dat kan eenzaam en kwetsbaar voelen. Onder meer om die reden startten mijn voorganger Theo Boer en ik in 2011 een netwerk van mensen die in hun dagelijks werk geconfronteerd worden met medisch ethische vragen. Al gauw bestond ons netwerk uit ruim 30 personen. Twee maal per jaar kwamen we bijeen om kennis te delen, elkaar op te scherpen en onszelf te oefenen in het ‘over de bühne brengen” van filosofisch-ethische en theologisch-ethische argumenten. Met het afscheid van Theo Boer als Lindeboom hoogleraar in 2019 eindigden helaas ook de activiteiten van dit netwerk. Interim-hoogleraar Henk Jochemsen besloot tussen 2019 en 2022 eveneens te investeren in jonge mensen, die zich wilden bekwamen in de medische ethiek. Hij begeleidde een wetenschappelijk georiënteerd ‘ethiek-klasje’ met ongeveer zes personen, die zich op sleutelposities bevinden in het medisch ethisch debat: beleidsmedewerkers, politiek adviseurs, academics uit de biomedische wetenschappen en geneeskunde, en ook theologen.
Toen ik in september 2022 de leerstoel ging bekleden, stond ik voor de vraag: ‘hoe ga ik vorm geven aan de toerusting van medechristenen op sleutelfiguren in de medische ethiek, hoe versterken we elkaar en hoe houden we elkaar scherp?’ Samen met Arthur Alderliesten, directeur van Stichting Schreeuw om Leven en als contract-onderzoeker verbonden aan het Lindeboom Instituut besloot ik enerzijds door te gaan op de door Jochemsen ingeslagen weg en het ‘ethiek klasje’ in stand te houden, maar ook het vroegere netwerk te revitaliseren.
Het klasje heeft als doel: verdieping in medisch ethische thema’s op wetenschappelijk niveau. Soms bespreken we eigen (concept) artikelen; dan weer een belangrijk boek of hoofdstuk daaruit. Het bredere netwerk heeft inmiddels al weer ruim 30 leden. Het is een plek van uitwisseling, toerusting, contacten leggen en onderhouden en bijvoorbeeld ook: het verdelen van de vele verzoeken tot lezingen, voordrachten en (panel)gesprekken. Het voornemen is afwisselend te werken aan verbetering van argumentatie en communicatie (hoe breng ik mijn boodschap over op een impactvolle manier?), en ook aan verdieping van kennis over een relevant en actueel medisch ethisch thema.
Inmiddels hebben we twee bijeenkomsten achter de rug. In maart dachten we in het ethiek klasje na over het boekje “Ethiek van een Bedreigde Kerk”, van Arthur Alderliesten. In de avondbijeenkomst van het netwerk was te gast oud-SGP-politicus Kees van der Staaij. We bespraken en oefenden debattechnieken aan de hand van de casus “Second Love”.
8 oktober jl. bezocht het ethiek klasje het seminar rond de promotie van psychiater Bart van den Brink over suïcidaliteit en religie. In de avond kwam het netwerk bijeen rond het thema ‘psychiatrie, euthanasie en de plek van palliatieve (crustatieve) zorg’. Er waren lezingen van mij en Loic Moureau (KU Leuven), gevolgd door een levendige discussie. Het netwerk is nog groeiende. Van leden krijgen we terug dat men het ervaart als een rijke en veilige voedingsbodem voor gedachtevorming en uitwisseling. We hopen zowel het ethiek-klasje als het netwerk de komende jaren verder vorm te geven.
Stef Groenewoud--------
Dit artikel verscheen in onze papier halfjaarlijkse nieuwsbrief Lindeblad. U kunt deze volledig lezen via onderstaande button.
Lindeblad december 2024